Các Kỹ năng cuộc sống- Giá trị cá nhân

GIÁ TRỊ CÁ NHÂN

Tuổi vị thành niên có thể là một thời kỳ khó khăn và sợ hãi vì bạn cố gắng để hiểu được những thay đổi đang xuất hiện đối với cơ thể của bạn, trải qua những tình cảm mới mẻ và phát triển những mối quan hệ mới với những người khác giới. Hơn bao giờ hết, quan trọng là bạn cần hiểu được giá trị cá nhân vốn có của riêng bạn. Bạn là một cá thể duy nhất với những tài năng và năng lực không giống bất cứ ai khác. Bạn có cái gì đó để làm cho mọi người xung quanh mình có ảnh hưởng khi bạn tiếp cận với thế giới bên ngoài và làm cho nó trở nên tốt đẹp hơn.

Đôi khi có thể hơi khó để bạn nhìn thấy những khả năng duy nhất mà bạn có, đặc biệt khi bạn cố gắng hiểu cơ thể của bạn và những thay đổi mà nó đang trải qua. Trong trang này chúng ta sẽ thảo luận nhiều hơn về hình ảnh cơ thể của bạn và những gì bạn có thể làm để giúp hiểu giá trị của bản thân mình hơn. 

Hiểu rõ giá trị cơ thể của bạn

10 cách có thể giúp bạn có khả năng hiểu được giá trị của cơ thể mình

Hiểu những cảm giác của bạn

Cảm giác thành công

Những chuẩn mực cá nhân là gì?

Hiểu rõ giá trị cơ thể của bạn

Hình ảnh về cơ thể bao gồm cách chúng ta nghĩ về cách mà chúng ta nhìn, cách chúng ta tin tưởng những người khác nhìn chúng ta, và chúng ta cảm nhận về cơ thể mình như thế nào. Thậm trí những người trong số chúng ta mà thường yêu quý cơ thể của mình cũng có những ngày không cảm thấy tự tin về cơ thể của mình.

Điều quan trọng cần hiểu rằng cơ thể “lý tưởng” có thể thay đổi theo thời gian. Khi hầu hết những người Châu Âu trước đây còn nghèo và không có đủ thức ăn thì chỉ có những người giàu có mới béo. Renoir đã vẽ những người phụ nữ to béo mà ở thời đó được coi là “lý tưởng”. 

Những câu hỏi dành cho bạn:

• Tại sao một số kiểu dáng người và màu da lại được coi là hấp dẫn trong khi những điều khác lại không?
• Theo bạn, bạn quan niệm thế nào về một thân hình lý tưởng?
• Bạn thích mình có nước da như thế nào? Tại sao?
• Bạn quan niệm thế nào về cái đẹp toàn diện?
• Nếu một người có vẻ đẹp về hình thức nhưng không đẹp về tâm hồn thì có được coi là đẹp không?

Nhưng đến khi có đủ thức ăn cho hầu hết mọi người thì dấu hiệu của sự giàu có trở thành sự bằng lòng từ chối thức ăn hơn là ăn đủ. Hình ảnh cơ thể “lý tưởng” đã thay đổi thành gầy chứ không béo nữa. 

Trước đây khi hầu hết mọi người phải làm việc ngoài trời thì chỉ có những người giàu mới có thể ở trong nhà: phụ nữ ở nhà, đàn ông ở công sở. Vì vậy những người giàu có nước da trắng và người nghèo có nước da đen hơn. Ngày nay, ở phương tây, rất nhiều người nghèo phải làm việc trong các nhà máy hoặc công sở và họ không thể đi nghỉ ở những nơi có ánh nắng mặt trời. Chỉ những người giàu mới có khả năng đi nghỉ ở những bờ biển. Vì vậy cơ thể “lý tưởng” của phương tây đã thay đổi: người ta vẫn muốn gầy, nhưng khoẻ mạnh và có cơ bắp với nước da rám nắng.

Đôi khi rất nhiều người trong số chúng ta có cảm giác không thoải mái hoặc không tự tin về cơ thể của chính mình. Những cảm giác này có thể còn mãnh liệt hơn bởi áp lực từ bạn bè, gia đình, bản thân chúng ta và phương tiện truyền thông để trông có vẻ là cơ thể “lý tưởng” của ngày nay hơn.

Rất nhiều người muốn được trông giống như người mẫu hay diễn viên trong các tờ tạp chí, phim hay trên vô tuyến. Thực tế, bạn nên biết rằng những người mẫu và diễn viên trong cuộc sống thực trông không giống như những bức ảnh của họ! Ánh sáng đặc biệt, chỉnh sửa vi tính hay các thủ thuật chụp ảnh khác có thể làm cho họ trông trong ảnh đẹp hơn ở ngoài. Lần sau bạn nghĩ: “Ước gì mình trông giống cô ấy/anh ấy” thì hãy nhớ rằng trông họ trong ảnh “hoàn hảo” hơn trong thực tế cuộc sống!

Trong khi thỉnh thoảng bạn cảm thấy không thoải mái về cơ thể của mình là điều bình thường thì điều quan trọng là chúng ta phải chú tâm vào giải quyết các cảm giác này. Những cảm giác tiêu cực về cơ thể của bạn có thể dẫn tới lòng tự trọng thấp, chán nản, và không quan tâm tới sức khoẻ và hạnh phúc.

10 cách có thể giúp bạn có khả năng hiểu được giá trị của cơ thể mình

1. Có những nhận xét tích cực và cố tránh những nhận xét tiêu cực về cơ thể (bao gồm cả của bạn nữa). Cơ thể chúng ta rất ấn tượng, phức tạp và có những hệ thống rất chi tiết; cơ thể có khả năng thực hiện được rất nhiều các chức năng và chúng ta cần hiểu rõ giá trị của chúng. 
2. Tập thể dục hoặc tham gia chơi các môn thể thao để cảm thấy thoải mái và cải thiện sức khoẻ bản thân.
3. Thường xuyên khen những ý kiến, tính cách và thành tựu của mọi người hơn là hình thức của họ.
4. Không cười hay coi thường, chế nhạo người ta trông như thế nào.
5. Nhớ là có rất ít người giống với các người mẫu và các ngôi sao màn bạc.
6. Không chấp nhận các giả thiết do xã hội tạo ra về cơ thể trông như thế nào, ví dụ như: phụ nữ nên gầy, đàn ông nên có cơ bắp”.
7. Hãy nhớ là mọi người đều khác nhau và ai cũng có nét đẹp riêng của bản thân.
8. Hãy tập trung vào những điều mà bạn thấy thích về bản thân bạn và lập mục tiêu để cải thiện những điều mà bạn có sự kiểm soát được – nhưng không chú trọng vào những thiếu sót của bạn.
9. Duy trì thói quen ăn uống có lợi cho sức khoẻ.
10. Nhớ là con người có nhiều kiểu cơ thể khác nhau. Mỗi kiểu cơ thể là duy nhất theo gen, dinh dưỡng, tập thể dục và các yếu tố khác nữa của họ. 

Hiểu những cảm giác của bạn

Khi bạn trải qua tuổi dậy thì, hiểu là những thay đổi mà cơ thể bạn đang trải qua là bình thường - cơ thể của bạn đang được chuẩn bị để đảm đương những vai trò mới (như khả năng sinh con). Mỗi cơ thể phát triển theo tốc độ riêng của nó (một số nhanh hơn các số khác). Bây giờ bạn đang ở độ tuổi khi bạn có giảm giác bị hấp dẫn bởi người khác giới và những cảm giác này là bình thường. Chúng thể hiện khả năng cơ thể của bạn có thể sinh đẻ được và đây là điều rất thú vị và có sức mạnh! Nhưng chỉ là vì bạn có những cảm giác này nó không có nghĩa là bạn bạn phải có quan hệ tình dục bây giờ.

Tình dục không nên là một phần cuộc sống của bạn cho tới khi bạn đã sẵn sàng cho việc đó. Bạn có thể quyết định đợi cho tới khi cưới để sử dụng sức mạnh này. Điều quan trọng đối với bạn là phải quyết định sẽ có quan hệ tình dục khi nào, như thế nào và với ai. Hãy quyết định những việc này bây giờ để khi bạn ở trong tình huống với ai đó khác giới bạn đã có sẵn quyết định là bạn sẽ làm gì rồi.

Nếu bạn chọn đợi cho tới sau khi bạn cưới mới quan hệ tình dục thì hãy tạo ra các hướng dẫn (hay chuẩn mực) để giúp bạn đạt được mục tiêu này (và giúp bạn làm chủ được bản thân). Bạn sẽ thấy dễ chịu hơn về bản thân mình nếu bạn sống theo những giá trị cá nhân của bản thân bạn. Nếu bạn không biết những giá trị cá nhân của bản thân bạn là gì và có liên quan tới khi nào thì quan hệ tình dục, v.v...thì bạn nên dành thời gian để nghĩ về điều đó. Hãy đọc những thông tin trên trang web này và chúng tôi khuyên rằng nếu bạn cảm thấy thoải mái làm như thế, hãy thảo luận các thông tin với cha mẹ (họ sẽ có những lời khuyên bổ ích cho bạn vì họ đã có kinh nghiệm về những gì bạn đang trải qua bây giờ).

Cảm giác thành công

Những người sống theo những giá trị của họ thì hạnh phúc hơn những người để mặc kệ bản thân mình bởi việc dàn xếp những chuẩn mực của họ. Nhìn trước mắt thì có vẻ như các chuẩn mực là những giới hạn cho bạn, nhưng thực tế chúng làm bạn tự do hơn. Ví dụ, một thanh niên mà có quan hệ tình dục với bạn gái cậu ta thì giờ đây sẽ phải giải quyết các hậu quả của hành động của cậu ta. Những hậu quả đó có thể là:

• Cảm giác tội lỗi
• Mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục
• Có thai vỡ ngoài ý muốn
• Căng thẳng về tài chính
• Cưới một người mà cậu ta không thực sự yêu

Anh ta bị ở trong tình trạng là “bó buộc” với những hành động của mình. Mặt khác, một thanh niên mà có sự kiên nhẫn để chờ đợi cho tới khi lập gia đình mới có quan hệ tình dục và sẽ chỉ có quan hệ tình dục với vợ anh ta thì cuộc sống với những giá trị này sẽ làm anh ta hài lòng với chính mình vì anh ta đã tạo ra cam kết và đã giữ đúng cam kết đó. Anh ta sẽ có cảm giác thành công vì đã đạt được mục tiêu. Quan trọng hơn cả là anh ta sẽ không thấy tội lỗi và không phải chịu những hậu quả như mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục và những gánh nặng tài chính đi cùng với việc mang thai ngoài kế hoạch và những bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Bất cứ khi nào chúng ta hứa với bản thân mình và sống theo những mục tiêu mà chúng ta đã đặt ra (cung cấp đường dẫn tới đặt mục tiêu) chúng ta sẽ thấy thành công. Đây là một cách hiểu được giá trị bản thân của chúng ta. Sau đây là 5 bước giúp bạn cải thiện hiểu được giá trị bản thân mình thông qua các mục tiêu, giá trị và những chuẩn mực.

1. Tạo các mục tiêu ngắn hạn và dài hạn 
2. Lập kế hoạch để đạt được những mục tiêu đó (cung cấp đường dẫn tới thay đổi hành vi)  
3. Hiểu được các giá trị về bản thân, gia đình và nền văn hoá của bạn 
4. Tạo ra các chuẩn mực để giúp bạn sống với các giá trị của mình 
5. Cố gắng đạt được các mục tiêu và sống với những chuẩn mực của bạn

Những chuẩn mực cá nhân là gì?

Có thể bạn phân vân không biết chuẩn mực là gì. Chuẩn mực là những qui định hay hướng dẫn giúp bạn đo lường được tư cách đạo đức của mình và sống theo các giá trị của bạn. Chúng là cái gì đó mà bạn có thể bám chặt khi mọi thứ xung quanh bạn dường như hoàn toàn hỗn độn – khi những cơn sóng gió của cuộc đời đang đổ ào lên bạn thì những chuẩn mực của bạn sẽ cho bạn sự ổn định. Bạn kiểm soát được chuẩn mực của mình là gì – và chúng là một thứ mà sẽ không thay đổi cho tới khi tự bạn thay đổi chúng.

Những chuẩn mực của bạn có thể khác với những chuẩn mực của các bạn của bạn, nhưng điều quan trọng là bạn phải có chuẩn mực dựa trên những gì bạn thực sự tin tưởng. Khi bạn vi phạm các chuẩn mực của mình – thì bạn sẽ vi phạm luật cá nhân riêng của bạn. Khi bạn không sống theo những chuẩn mực của riêng bạn thì sẽ có sự nhận thức về chính bản thân mình thấp hơn. Hãy quyết định những giá trị của bạn bây giờ và sau đó thiết kế các chuẩn mực để giúp bạn sống với những giá trị của bạn. Điều này sẽ cải thiện sự tự nhận thức về chính bản thân bạn.

  
Một cụ già hỏi một số thanh niên rằng cụ nên biết điều gì về thế hệ của họ. “Chúng cháu sống rất mạo hiểm!” một cậu thốt lên một cách tự hào, có nghĩa là họ luôn cố gắng trở thành những người táo bạo và liều lĩnh. Sau đó cụ già thông thái đã kể cho những thanh niên này nghe câu chuyện về những người trẻ tuổi đi thám hiểm hang động. “Con đường mòn nhỏ hẹp được đánh dấu bằng những viên đá màu trắng và sáng lấp lánh trên đường họ đi. Sau khoảng một tiếng đồng hồ, họ đã đến một lâu đài nguy nga tráng lệ. Nhưng phía dưới là một hầm sâu không đáy vì đáy hang đã sụt thành một hố sâu trống rỗng. Thật khó để có thể tránh không xô đẩy vào nhau khi đi trên con đường hẹp đó. Ngay sau đó, một trong những thanh niên to lớn đã vô tình xô một người bạn nhỏ hơn rơi vào vùng đầm lầy tối đen như mực. Sợ hãi như thể chính mình đã trượt chân, cậu thét lên trong bóng tối. Người dẫn đường nghe tiếng thét kinh hoàng của cậu đã nhanh chóng đến chỗ cậu. Cậu lại thét lên lần nữa khi ánh sáng từ chiếc đèn của người dẫn đường chiếu tới cậu và thấy cậu đang ở ngay bên miệng hố. Cụ già thông thái đã giải thích rằng “trong câu chuyện này, cậu bé đó đã được cứu sống. Nhưng không phải lúc nào cũng có được sự may mắn như vậy. Những người trẻ tuổi rất nhiều lần bị dụ dỗ đi tới những bờ vực rất nguy hiểm hoặc thậm chí còn vượt xa những bờ vực đó. Chỉ với chút lợi thế mong manh, họ có thể dễ dàng bị thương nặng hoặc thậm chí là mất mạng. Cuộc sống quá quý giá để chúng ta hoài phí vào những trò tiêu khiển bồng bột.” Cụ già tiếp tục kể chuyện cho nhóm thanh niên, “Các cậu - những người trẻ tuổi có thể nghĩ rằng các cậu là những người hết sức mạnh mẽ không gì có thể tiêu diệt và rằng các cậu sẽ sống mãi. Trong một vài năm nữa, bạn sẽ biết rằng thực ra không phải như vậy. Sống mạo hiểm cũng có thể đồng nghĩa với việc nằm trong tình thế hiểm nghèo rất gần với vực không đáy. Nhưng thậm chí còn nguy hiểm hơn nếu bạn để tâm hồn mình vào những nguy cơ bị huỷ hoại do nghiện hút hoặc lạm dụng các chất kích thích khác để ‘có cảm giác phấn chấn.’ Một số thanh niên các cậu có thể nghĩ rằng các cậu sẽ khám phá ra các sức mạnh và khả năng bằng cách sống mạo hiểm và liều lĩnh. Tuy nhiên, các cậu không thể tìm ra nét tính cách của mình từ việc tìm kiếm những trò mạo hiểm giật gân như cố tình để cuộc sống và tâm hồn của mình tiếp xúc với bất kỳ hình thái mạo hiểm vật chất hoặc tinh thần nào. Sẽ luôn có đủ rủi ro và mạo hiểm chờ đón bạn mà không cần bạn phải tìm kiếm. Sức mạnh và tính cách bạn sẽ được thể hiện khi bạn tôn trọng các tiêu chuẩn và sử dụng các năng lực của mình.”
(Câu chuyện được phỏng theo James E. Faust, “Chủ động vì chúng ta, không phải bị động” Ensign, Nov. 1995, 45).

Bố mẹ và thầy cô giáo của chúng ta cũng tạo ra các chuẩn mực cho chúng ta. Ví dụ: giáo viên tạo ra các chuẩn mực (hoặc hướng dẫn) khi họ giao nhiệm vụ/giao bài. Khi bạn không có những hướng dẫn này sẽ rất khó để biết được giáo viên mong chờ gì điều gì ở bạn và có thể bạn sẽ làm bài không đúng. Bố mẹ cũng tạo ra các qui tắc (chuẩn mực) mà họ mong muốn con cái của mình tuân theo. Chính phủ tạo ra những bộ luật nhất định để giúp mọi người sống theo những giá trị mà đất nước mong muốn duy trì.

• Những chuẩn mực (qui định) mà thầy cô giáo đặt ra cho bạn ở trường là gì?
• Một số chuẩn mực (qui định) mà bạn có ở nhà là gì?
• Tại sao bạn nghĩ cha mẹ, thầy cô giáo, đất nước lại đưa ra những qui định cho bạn?

Thật đáng buồn, có những người có những chuẩn mực không quan hệ tình dục nhưng lại là nạn nhân của việc lạm dụng quan hệ tình dục. Những nạn nhân của việc lạm dụng quan hệ tình dục không có gì là sai và họ không bỏ mặc những chuẩn mực cá nhân của riêng họ. Đừng trách cứ bản thân mình nếu bạn là nạn nhân của việc lạm dụng tình dục. Giá trị cá nhân bạn vẫn không thay đổi - bạn vẫn là một cá thể tuyệt vời với khả năng ảnh hưởng tốt tới những người khác. Xin hãy xem trang Bạo lực để biết thêm thông tin về vấn đề này. 

Bài tập

1) Hãy chọn một chỗ an toàn để viết ra (trên vở hoặc chỗ nào đó riêng) về những cảm giác của bạn về việc quan hệ tình dục. Hãy xem xét các câu hỏi sau:

• Bạn có cho quan hệ tình dục với người mà bạn yêu là bình thường thậm chí bạn chưa kết hôn không hay bạn muốn đợi đến khi cưới?
• Tại sao bạn lại có cảm giác như vậy?
• Bạn có nên hẹn hò với người có những giá trị về tình dục khác với bạn không?
• Một người phụ nữ hoặc đàn ông có quan hệ tình dục với người khác ngoài chồng/vợ của mình có được không?
• Cha mẹ của bạn (và xã hội) mong chờ ở bạn điều gì có liên quan tới quan hệ tình dục - bạn có đồng ý với họ không?

Nếu bạn có thể trả lời các câu hỏi này thì bạn đã tạo ra một giá trị cho bản thân bạn rồi đó.

2) Bây giờ hãy viết ra các chuẩn mực của bạn để giúp bạn duy trì giá trị cá nhân này. Làm thế nào để bạn chắc rằng bạn chỉ quan hệ tình dục khi bạn đã sẵn sàng? Một số ví dụ có thể bao gồm:

• “Tôi sẽ tránh “sánh đôi” (hẹn hò với một người riêng) cho tới khi tôi ___ tuổi.”
• “Tôi sẽ dừng lại ở giới hạn thích trên cơ thể....” (có thể bạn sẽ ôm và hôn, nhưng không cho phép bạn trai/gái động tới những vùng làm bạn bị kích thích)
• “Tôi sẽ không ở một mình với bạn trai/gái của mình trong phòng ngủ”
• “Tôi sẽ chỉ hẹn hò với những người có cùng chuẩn mực/giá trị mà giống với tôi”
• “Tôi sẽ không xem những tài liệu có tính khiêu dâm vì điều này chỉ làm khuấy động tình cảm và dễ dẫn tới hoạt động tình dục trước khi tôi sẵn sàng cho việc đó”.

3) Bạn có thể chọn giữ những gì bạn đã viết ra một cách bí mật hoặc bạn có thể muốn chia sẻ với bạn thân, gia đình hoặc thậm chí với người mà bạn đan hẹn hò.

4) Bạn đã viết ra nhưng giá trị và chuẩn mực của mình liên quan tới khi nào bạn muốn quan hệ tình dục. Viết ra các giá trị và chuẩn mực về ma tuý, thuốc lá, rượu, giáo dục và những điều khác nữa cũng là một ý tưởng hay. 


Xem tiếp: Các kỹ năng cuộc sống- Kỹ năng giao tiếp